Site icon aviNews, la revista global de avicultura

Các yếu tố và chiến lược giúp cải thiện sự thoải mái nhiệt cho gia cầm

PDF
thermal comfort

Nội dung có ở: English Indonesia (Indonesian) ไทย (Thai)

Trong số các trụ cột của chuỗi sản xuất trong ngành chăn nuôi gia cầm, môi trường là một yếu tố quan trọng đã có nhiều tiến bộ, nhờ vào cơ sở vật chất được cải thiện, thiết bị hiệu quả hơn, công nghệ cung cấp dữ liệu nhanh chóng và cách quản lý các phương thức khác nhau, từ đó góp phần nâng cao sự thoải mái về nhiệt cho đàn gia cầm.

Gia cầm là loài động vật hằng nhiệt, do đó chúng phụ thuộc vào nhiệt độ môi trường để duy trì thân nhiệt trung bình ở mức 40,6°C.

Nếu gia cầm gặp phải biến động nhiệt độ, hiệu suất sinh trưởng sẽ giảm do trao đổi chất bị ảnh hưởng.

Khi nhiệt độ trong chuồng thấp hơn mức lý tưởng, phần lớn dưỡng chất từ thức ăn – vốn được dùng cho tăng trưởng – sẽ bị chuyển hướng để duy trì thân nhiệt.

Chúng ta cần lưu ý rằng, trung bình, 80% dưỡng chất mà gà con hấp thu được dành cho sự tăng trưởng, 20% còn lại dùng cho quá trình trao đổi chất cơ bản.

Xét đến các loại máy sưởi chính (lò sưởi và chụp khí gas), trước khi đầu tư vào hệ thống sưởi, cần phân tích tất cả các biến số và đánh giá từng yếu tố, trong đó các yếu tố chính bao gồm:

Mặt khác, nếu gia cầm phải chịu căng thẳng nhiệt, chúng sẽ uống nhiều nước hơn và ăn ít thức ăn hơn do thân nhiệt tăng, từ đó làm tăng tốc độ chuyển hóa thức ăn, dẫn đến giảm khả năng hấp thụ dưỡng chất.

Ngoài ra, khi ở trong điều kiện nhiệt độ cao, gia cầm sẽ trao đổi nhiệt qua bay hơi – một quá trình tiêu tốn rất nhiều năng lượng cơ thể.

Việc kiểm soát môi trường nuôi gia cầm là vô cùng quan trọng, bởi vì các cơ chế trao đổi nhiệt sinh học của gia cầm không thực sự hiệu quả.

Nhìn chung, các chuồng nuôi đã có nhiều cải tiến vượt bậc trong các khía cạnh:

Tuy nhiên, chỉ có rất ít trang trại gia cầm đầu tư vào hệ thống cách nhiệt. Về mặt cách nhiệt, chuồng nuôi sẽ ít bị ảnh hưởng bởi nhiệt độ bên ngoài tác động vào bên trong, do đó, nhà kho trở thành một “bình giữ nhiệt”. Nếu đặt vào đó vật có nhiệt độ nóng hoặc lạnh, thì nó sẽ duy trì nhiệt độ ban đầu trong thời gian dài hơn.

Nhờ đó, chuồng nuôi sẽ duy trì tỷ lệ nhiệt độ lý tưởng tốt hơn cho đàn gia cầm, dĩ nhiên, luôn phải quan sát hành vi của đàn, vì đó là “nhiệt kế” chính xác nhất để đánh giá liệu gia cầm có đang ở trong trạng thái thoải mái về nhiệt hay không.

Về mặt độ kín và cách nhiệt, ngoài việc tạo ra môi trường tốt hơn cho đàn gia cầm, chúng còn giúp giảm chi phí sưởi ấm hoặc làm mát, và tăng tuổi thọ thiết bị. Nói cách khác, bất kỳ luồng khí lọt vào ngoài ý muốn hoặc hệ thống cách nhiệt kém đều sẽ làm tăng chi phí sản xuất.

Thực tế, khi nói đến môi trường chăn nuôi, chúng ta cần phân tích tổng thể, bao gồm cấu trúc chuồng, hiệu quả thiết bị, bảo trì, nguyên liệu sử dụng để sưởi ấm và quan trọng nhất là cách vận hành và lập trình hệ thống sao cho phù hợp, nhằm đảm bảo sự thoải mái về nhiệt cho đàn gia cầm.

Cần nhấn mạnh lại một điểm quan trọng: việc có một chuồng nuôi tốt không đảm bảo chắc chắn sẽ đạt được kết quả chăn nuôi tối ưu, nhưng sẽ giúp giảm thiểu đáng kể những thách thức từ môi trường. Khi được vận hành hợp lý, chuồng trại sẽ phát huy tối đa công năng, mang lại hiệu quả rõ rệt cho người nuôi.

Trong giai đoạn sưởi, một phần hơi nóng thường bị thất thoát lên phần trần và mái chuồng, gây hao phí năng lượng nếu không có biện pháp cách nhiệt hiệu quả.

Ngay cả khi cần sưởi ấm, chuồng trại có thiết kế cửa thông gió vẫn cho hiệu quả rất tốt, miễn là biết sử dụng đúng cách và đúng thời điểm– điều không hề đơn giản trong thực tế vận hành.

Để đạt được điều đó, cần có sự cân đối hợp lý giữa số lượng cửa gió vào và quạt hút gió ra, áp suất tĩnh phải phù hợp với chiều rộng chuồng, và việc mở cửa gió phải đúng cách — nếu không, có thể ảnh hưởng tiêu cực nghiêm trọng đến hiệu suất của đàn.

Xét trên tất cả những yếu tố đã đề cập, chất lượng của chất độn chuồng cũng đóng vai trò không kém phần quan trọng. Nó liên quan trực tiếp đến sức khỏe của đàn gia cầm, đồng thời ảnh hưởng lớn đến khả năng duy trì nhiệt độ ổn định trong chuồng.

Figure 1. Moisture in the litter interferes with shed ventilation

Chất độn chuồng càng ẩm thì lượng khí amoniac sinh ra càng nhiều – đây là loại khí gây hại nghiêm trọng cho sức khỏe của gia cầm. Để loại bỏ amoniac, cần tăng cường thông gió, dẫn đến thất thoát nhiệt nhiều hơn. Vì vậy, việc sưởi ấm cho chuồng trong điều kiện như vậy sẽ trở nên khó khăn hơn.

Đó cũng là lý do tại sao việc xử lý chất độn chuồng trong khoảng thời gian giữa các lứa nuôi là vô cùng quan trọng. Chất độn khô, sạch và đạt chất lượng không chỉ giúp hạn chế mầm bệnh, mà còn giảm lượng khí amoniac phát sinh.

Hiệu quả của việc quản lý chất độn còn phụ thuộc vào số ngày nghỉ giữa các lứa nuôi.

Từ những điều trên có thể thấy, mùa đông khắc nghiệt kết hợp với nền chuồng ẩm ướt là thách thức lớn trong việc giữ ổn định nhiệt độ và chất lượng không khí.

Tuy nhiên, trong những trường hợp cực đoan: nhiệt độ bên ngoài quá thấp và nồng độ amoniac trong chuồng caonếu buộc phải lựa chọn giữa việc giữ ấm và đảm bảo chất lượng không khí, hãy ưu tiên chất lượng không khí.

Tùy vào liều lượng và thời gian tiếp xúc với khí amoniac, gia cầm có thể mù vĩnh viễn. Tuy nhiên, trước khi dẫn đến mù lòa, amoniac đã gây ra nhiều vấn đề nghiêm trọng khác, chẳng hạn như:

Một điểm đáng lưu ý khác là bệnh viêm túi khí (aerosaculitis) đang ngày càng trở thành thách thức lớn hơn. Càng tiếp xúc lâu dài với môi trường nuôi kém, nguy cơ mắc bệnh này càng gia tăng.

 Hiện nay, nhiều công nghệ và mô hình chuồng trại hiện đại liên tục ra đời, giúp kiểm soát môi trường nuôi gà thịt một cách hiệu quả hơn.

Tuy nhiên, các công nghệ và cơ sở vật chất hiện đại nhất cũng không thể đảm bảo kết quả chăn nuôi tốt nếu thiếu các yếu tố sau:

Để khai thác tối đa những lợi ích mà chúng mang lại, từ đó tối ưu hoá sản xuất một cách bền vững và giảm chi phí chăn nuôi.

PDF
Exit mobile version