17 Sep 2025
Việt Nam tăng cường cảnh giác trước cúm gia cầm A/H5N1
Cúm A/H5N1 do virus cúm typ A gây ra, có khả năng làm chết tới 100% đàn gà, vịt, đồng thời có thể lây sang người với tỷ lệ tử vong cao.
Cúm A/H5N1 từng gây thiệt hại nặng nề cho ngành chăn nuôi và vẫn tiềm ẩn nguy cơ bùng phát.
Đây là bệnh truyền nhiễm nguy hiểm do virus cúm typ A gây ra, có khả năng làm chết tới 100% đàn gà, vịt, đồng thời có thể lây sang người với tỷ lệ tử vong cao.
Gà mắc bệnh thường xuất huyết ở da chân, bỏ ăn, ủ rũ, tiêu chảy phân xanh trắng, co giật, liệt chân.
Bệnh tích thường gặp là xuất huyết bao tim, gan, lách và thận. Virus lây lan nhanh qua chim hoang dã, phương tiện, dụng cụ chăn nuôi và tiếp xúc trực tiếp trong đàn.
Cúm gia cầm vẫn tiềm ẩn nguy cơ bùng phát
Tại Việt Nam, dịch H5N1 lần đầu xuất hiện năm 2003, khiến hơn 56 triệu con gia cầm bị tiêu hủy. Giai đoạn 2003-2022, đã ghi nhận ca bệnh ở người với tỷ lệ tử vong tới 50%.
Dù công tác phòng chống đạt nhiều kết quả, dịch bệnh vẫn xuất hiện rải rác.
Chỉ từ năm 2023 đến giữa 2024, cả nước có khoảng 20 ổ dịch ở Bắc Ninh, Ninh Bình, Tiền Giang và Long An, buộc tiêu hủy hơn 6.000 con gia cầm.
Nguy cơ bùng phát cao vào mùa Đông – Xuân (tháng 12 đến tháng 3 năm sau).
Theo ThS. Nguyễn Thị Thủy Tiên, Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển Chăn nuôi Gia cầm Vigova (Viện Chăn nuôi), gia cầm nhiễm H5N1 thường có biểu hiện ủ rũ, bỏ ăn, tiêu chảy phân xanh trắng, co giật, xoay vòng, thậm chí liệt chân.
Khi mổ khám, bệnh tích thường gặp là xuất huyết mỡ vành bao tim, gan, lách, thận sưng to và xuất huyết.
Giải pháp phòng chống hiệu quả
Chủ động phòng bệnh là yếu tố quyết định. Các biện pháp chính gồm:
- Tiêm vắc xin đầy đủ theo hướng dẫn và nhắc lại định kỳ, đảm bảo 14 ngày sau tiêm mới được xuất bán.
- Áp dụng an toàn sinh học: chuồng trại có hàng rào, hố khử trùng, biển cảnh báo; kho thức ăn khô ráo; cách ly đàn mới; không nuôi chung nhiều loại; ngăn tiếp xúc chim hoang dã.
- Vệ sinh, sát trùng định kỳ: thực hiện hàng ngày và để trống chuồng ít nhất 20 ngày trước khi nuôi mới.
- Bổ sung dinh dưỡng, vitamin, khoáng chất để tăng sức đề kháng, đặc biệt khi giao mùa.
Nếu phát hiện gia cầm chết bất thường, cần báo ngay cơ quan thú y, tuyệt đối không vứt xác ra môi trường hoặc tiêu thụ.
Cúm gia cầm không chỉ gây thiệt hại kinh tế mà còn đe dọa sức khỏe cộng đồng. Do vậy, việc phối hợp giữa nông hộ, doanh nghiệp và cơ quan quản lý, cùng với tiêm phòng và giám sát chặt chẽ, là chìa khóa để bảo vệ đàn vật nuôi, phát triển chăn nuôi bền vững và đảm bảo an ninh lương thực.